سمیت حاد سوسپانسیون آبی نانوذرات نقره شیمیایی و بیوژنیک تولید شده توسط جلبک دریایی Sargassum boveanum بر مدل زیستی Artemia fransiscana (نائوپلیوس و بالغ)

آزمون سمیت سنجی آرتمیا یکی از این روش های متداول در پیش­بینی اثرات منفی احتمالی رهایش نانومواد در مطالعات نانوبوم سم شناسی دریایی محسوب می شود. از این رو نظر به افزایش تولید و کاربری نانوذرات نقره در حوزه های مختلف صنعتی، در مطالعه حاضر اثرات سمیت و تفاوت میزان حساسیت مراحل تکاملی نائوپلیوس و بالغ Artemia fransiscana، نسبت به جذب نانوذرات نقره شیمیایی و بیوسنتز شده توسط عصاره آبی جلبک دریایی قهوه ایSargassum boveanum ارزیابی و مقایسه گردید. به این منظور مطابق بر رویکرد استاندارد، 30 عدد نائوپلیوس و 10 عدد بالغ آرتمیا، به ترتیب به هر چاهک از پلیت 24 خانه برای آزمون سمیت نائوپلیوس ها و پلیت 6 خانه برای آزمون سمیت بالغین در حضور گروه شاهد، در غلظت های متوالی افزایشی نانوذرات نقره شیمیایی و بیوژنیک (هر غلظت در 3 تکرار) قرار داده شده و نرخ تلفات در هر گروه در زمان های 12،24، 36 و 48 ساعت بعد از مجاورت ثبت و با نرم افزار Probit آنالیز گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که سمیت هر دو نوع نانوذره نقره بر نائوپلیوس و بالغ آرتمیا با افزایش غلظت و نیز با افزایش مدت زمان مجاورت روند افزایشی داشته و تفاوت ها میان آنها معنی دار بوده است (05/0P<). بنحوی که پس از 48 ساعت، غلظت ایجاد کننده­ی50 درصد کشندگی (LC50)، در ناپلی آرتمیا با نانوذرات نقره شیمیایی 8/31 میلی گرم در لیتر و برای نانوذرات نقره بیوسنتز شده توسط جلبک جلبک قهوه ایS. boveanum 1/141 میلی گرم در لیتر بود. حال آنکه این غلظت در ارتباط با بالغین آرتمیا طی مجاورت با نانوذرات نقره شیمیایی برابر با 47 میلی گرم در لیتر و برای نانوذرات نقره بیوسنتزی 5/132 میلی گرم در لیتر ارزیابی شد. مقایسه نتایج سمیت نشان می دهد که در هر دو مرحله زندگی آرتمیا، نانوذرات نقره شیمیایی در قیاس با بیوسنتزی، از قدرت سمیت بالاتری برخوردار بوده، لکن نانوذرات نقره بیوسنتزی قریب 5 برابر در مرحله نائوپلیوسی و 3 برابر در مرحله بلوغ آرتمیا، پتانسیل سمیت کمتری را نسبت به نانوذرات نقره شیمیایی نشان داده اند. این تحقیق توسعه و جایگزینی رویکرد سبز در تولید نانوذرات به منظور پیشگیری از مخاطرات زیست محیطی آتی را توصیه می کند.